در علم روانشناسي، بهداشت رواني به قابليت برقراري ارتباط هماهنگ با ديگران، تغيير و اصلاح محيط فردي و اجتماعي و حل تضادها و تمايلات شخصي به طور منطقي، عادلانه و مناسب گفته مي شود. كودكي كه از ايمني رواني برخوردار است توانايي احترام به خود را داراست و مي تواند توانايي هايش را در حد واقعي و همان طور كه هست قلمداد كند، در مدرسه ارتباط خوبي با همكلاسي هايش برقرار كند و دوستي و احترام ديگران را جلب كند. اين كودك در آينده نيز قادر خواهد بود نيازهاي زندگي شخصي اش را تأمين كند و از اعتماد به نفس خوب و روحيه اي شاد برخوردار باشد.

 نسرين عسگري موحد يكي از معلمان باسابقه محله مان كه ۳۵ سال تجربه در كارنامه اش ثبت شده، درباره لزوم ايمني رواني براي دانش آموزان مي گويد: «بيشترين عاملي كه باعث به وجود آمدن افت تحصيلي در دانش آموزان مي شود وجود نداشتن ايمني رواني براي فرزندانمان در خانه يا مدرسه است. دانش آموزي كه از ايمني رواني برخوردار است از مهارت هاي گوناگوني كه در مدرسه كسب مي كند با اعتماد به نفس كامل و به موقع استفاده مي كند و مي تواند در مواقع حساس درست تصميم بگيرد.» مدرسه خوش رنگ در مدارس منطقه مان كه تا به حال براي تهيه گزارش به آنها سر زده ايم، تنها چند مدرسه انگشت شمار براي رنگ آميزي كلاس ها و راهروها از روانشناسي رنگ استفاده كرده بودند و ديگر مدارس روش هاي سنتي و رنگ هاي معمول را به كار برده بودند، در حالي كه طراحي محيط از نظر نور و رنگ يكي از عوامل بوجود آورنده ايمني رواني در مدارس است، زيرا نور و رنگ واكنش هاي انسان را تحت تأثير قرار مي دهد و واكنش هاي مثبت و منفي به دنبال خواهند داشت. يكي از وظايف آموزش و پرورش بانشاط كردن محيط هاي آموزشي و استفاده از رنگ آميزي مناسب در مدارس است، چرا كه فضاي شاد و ايمن در مدارس علاوه بر آنكه به دانش آموزان شادماني مي دهد، از افسردگي معلمان هم جلوگيري و انگيزه آنها را براي كار و فعاليت مستمر بيشتر مي كند. هر رنگي طول موج ويژه اي دارد و باعث مي شود احساسي خاص در فرد بوجود آيد. مثلاًقرمز با طول موج بالا در فرد ايجاد هيجان مي كند و بنفش فرد را به آرامش فرا مي خواند. پس بهتر است كه مدارس، رنگي ميان اين دو را براي رنگ آميزي ديوارها به كار برند، اگر چه نبايد از يك رنگ براي تمام قسمت هاي محيط آموزشي استفاده شود و بايد با توجه به كاربرد فضا، رنگ مناسبي برگزيد. علاوه بر رنگ، نور نيز در تقويت روحيه دانش آموزان نقش مهمي ايفا مي كند. براي مثال، تحقيقات نشان داده پسر بچه هاي بي قرار و خستگي ناپذير بايد در محل هاي نورپردازي شده با نور ملايم قرار گيرند و براي كودكان بي توجه و مسئوليت ناپذير بايد از رنگ معكوس استفاده كرد. مدارس رنگارنگ تحقيقات بسياري درباره تأثير رنگ در روحيات دانش آموزان سنين مختلف انجام شده است و نتايج جالب و كاربردي نيز به دست آمده است. دكتر حاج حسني نژاد، يكي از محققاني كه در زمينه رنگ در محيط هاي آموزشي كار كرده است، پيشنهاد مي كند مدارس ابتدايي كلاس هايي داشته باشند با سقف سفيد و ديوارهايي به دور از شفافيت كه با رنگ هايي از قبيل آبي، زرد يا قرمز رنگ آميزي شده باشند. اين رنگ ها مي توانند بصورت همراه به كار بروند، ولي استفاده از رنگ آبي كمرنگ كه حالت سردي را القا مي كند، در اين مقطع توصيه نمي شود. مدارس راهنمايي مي توانند از نارنجي براي رنگ آميزي بخشي از مدرسه خود استفاده كنند، چرا كه نارنجي نشانه گرمي و محبت اجتماعي است و از دانش آموز رفع خستگي مي كند. استفاده از رنگ هاي ارغواني، آبي و سبز هم در اين مقطع مناسب است و حتي مي توان در محيط آموزشي دختران بيشتر از رنگ زرد استفاده كرد. دبيرستان ها هم مي توانند براي رنگ آميزي محيطشان از رنگ هاي زرد، سبز يا بنفش استفاده كنند، زيرا رنگ زرد القا كننده استقلال، بلوغ، هويت، تفكر، انتخاب شغل و اهداف زندگي در دانش آموزان دبيرستاني است. مدارس مي توانند براي رنگ آميزي كتابخانه هايشان از رنگ زرد كمرنگ استفاده كنند، چرا كه زرد كمرنگ يا سبز روشن باعث ايجاد آرامش و تمركز در افراد مي شود. كتابخانه مركز پيش دانشگاهي پيام منطقه ۳ نيز ديوارهايي با رنگ مناسب دارد. طبق تحقيقات يك مؤسسه روانشناسي خارج از كشور روي ده هزار كودك به اين نتيجه دست پيدا كرده اند كه كودكان نه تا ده سال به رنگ هاي خاكستري تيره، سياه، سبز روشن و آبي علاقه اي ندارند و رنگ هاي قرمز، نارنجي و سبز آبي را ترجيح مي دهند.

كودكان يازده تا دوازده ساله رنگ هاي سياه، سفيد، خاكستري، زيتوني و بنفش را دوست ندارند و سيزده يا چهارده ساله ها هم به رنگ هاي آبي و نارنجي علاقه دارند. اين اطلاعات را گفتيم چون حتي رنگ روپوش دانش آموزان، بخصوص دانش آموزان دختر، در ايجاد ايمني رواني بسيار مؤثر است. كارهايي ساده براي آرامش مدارس ايمني رواني موضوع بسيار مهمي است كه متأسفانه آن طور كه بايد به آن توجه نمي شود، در حالي كه ايمني رواني مي تواند از مدرسه به خانه منتقل شود و از خانه به اجتماع. با روش هايي آسان و به ظاهر كم اهميت مي توان بهداشت رواني دانش آموزان را تقويت كرد. يكي از اين روش ها پخش موسيقي هاي ملايم در طول مدت زنگ تفريح در مدارس است، زيرا همين موسيقي ملايم موجب افزايش تمركز دانش آموز و آماده سازي ذهني او براي آغاز يك ساعت جديد درسي مي شود. مركز پيش دانشگاهي مبين، يكي از مدارس موفق منطقه مان در ساعات تفريح، براي محصلان برنامه هاي راديو را پخش مي كند مدير كل دفتر بهداشت و تغذيه وزارت آموزش و پرورش اعلام كرده بود كه از بهمن ماه سال ۱۳۸۳ هر روز به مدت ده دقيقه از طريق راديو سراسري و همزمان با زنگ تفريح مدارس ابتدايي و راهنمايي، برنامه اي ويژه كه دانش آموزان مدارس به آنها گوش دهند پخش مي شود، ولي در هيچ يك از مدارس منطقه مان تا به حال چنين برنامه اي نشنيده ايم. قرار دادن گلدان در كلاس ها و راهروها، توجه به فعاليت هاي ورزشي دانش آموزان، اجراي برنامه هاي شاد و گنجاندن فعاليت هاي فوق برنامه در ميان درس ها و برگزاري اردوها همگي از عواملي هستند كه مي توانند در تقويت روحيه دانش آموزان و افزايش ايمني رواني آنها مؤثر باشند. دانش آموز بايد از ديدن معلم خود احساس شادماني كند، ولي وقتي معلمي مدام او را از نمره منفي و رد شدن و چيزهاي ديگر مي ترساند، ديگر چه احساس آرامشي براي دانش آموز باقي مي ماند؟ در حالي كه به گفته دكتر فرخنده مفيدي، بهبود پندار انسان به خود، افزايش اعتماد به نفس، كاهش احساس حقارت و توانايي بحث كردن، درست ديدن و سازگاري هاي اجتماعي را مي توان از مدرسه آموخت.

شادي طلوعي منبع : http://www.hamshahrionline.ir

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: